Personal na Badyet na Madaling Gawin para sa Mas Matatag na Pananalapi
Praktikal na hakbang at template para gumawa ng simpleng badyet, bawasan ang gastos at palaguin ang ipon
Simulang Ilista ang Kita at Gastos
Unahin ang pagkakaalam kung magkano ang pumapasok sa wallet mo kada buwan. Isama ang sahod, side hustle, remittance mula sa pamilya sa abroad at anumang irregular na kita; magtala rin ng fixed gastos tulad ng renta, Meralco, tubig at pamasahe papunta trabaho.
Para sa variable na gastos isama ang pagkain sa palengke, load o data ng phone, at tampok na bili mula sa sari-sari store. Kapag malinaw ang bilang ng kita at gastos, mas madali mong makikita kung saan puwedeng magbawas at ilan ang puwedeng ilaan sa ipon.
Gumawa ng Simpleng Template ng Badyet
Gumawa ng basic na table sa papel o sa phone: Kita – Fixed – Variable – Ipon – Bayad ng utang. Pwede mong sundin ang 50/30/20 bilang panimulang gabay: 50 para essentials, 30 para wants at variable, 20 para ipon at pambayad ng utang. I-adjust ayon sa realidad ng buhay sa Pilipinas.
Halimbawa, kung kumikita ka ng ₱20,000: maglaan ng ₱10,000 para essentials, ₱6,000 para variable at ₱4,000 para ipon/utang. Lagyan ng kolum para sa goal ng bawat kategorya at i-review buwan-buwan para madaling makita ang progreso.
Paano Bawasan ang Gastos Nang Mabilis
Magdala ng baon imbes na araw-araw bumili sa labas, magplano ng weekly menu para makatipid sa palengke, at mag-share commute kapag puwedeng-puwede. I-check din ang mga subscriptions at alisin ang hindi ginagamit tulad ng extra streaming o redundant na load plans.
Mag-negosasyon o mag-switch ng provider kung malaki ang natitipid sa kuryente o internet. Iwasan ang paggamit ng utang para sa consumables; kung may credit card, bayaran bago mag-accrue ng interest at gamitin lamang para emergency o planned purchases.
Palaguin ang Ipon at Sundin ang Badyet
Unahin ang emergency fund na kayang tumagal ng 3 buwan ng basic na gastusin. Gumamit ng hiwalay na savings account o i-set ang auto-debit para hindi mo magalaw ang pera; Pag-IBIG MP2 at time deposit ay magandang opsyon para sa konserbatibong pag-iipon.
Kapag nakagawa ka na ng maliit na ipon, isipin ang diversifying gamit ang low-cost investment platforms o UITFs depende sa risk tolerance. Simulan ngayon: maglaan ng unang 10 porsiyento ng kita ngayong buwan at i-review ang badyet sa loob ng 30 araw para ayusin ang susunod na hakbang.